سلیم راوشی
کمرویی یک ناتوانی و معلولیت فراگیر اجتماعی است. در هر جامعه درصد قابل توجهی از مردم با این اختلال رفتاری و عامل باز دارنده‌ی رشد شخصیت اجتماعی مواجه هستند. در بسیاری از مواقع کمرویی اصلی‌ترین مانع شکوفایی قابلیتها، خلاقیتها و ایفای مسؤلیتها است. کمرویی به یک معنا یک نقیضه‌ی جدی در زندگی فردی و خانوادگی و خسران حیات اجتماعی است. همیشه توده‌ای از ابرهای تیره‌ی کمرویی، طلوع خورشید وجود و ظهور استعدادهای نهفته‌ی خیلی از افراد مستعد و هوشمند را پنهان می‌کند. جامعه ی اسلامی ما بیش از هر زمان دیگر نیازمند انسانهایی پویا و کوشا، هوشمند و خلاق، متعهد و مسؤلیت‌پذیر و متخلق به فضیلتها و شجاعتهای اخلاقی است.
بنابراین نباید پدیده ی کمرویی بعنوان یکی از اساسی ترین آفات رشد متعادل در جامعه اسلامی، فراگیر شود. انسان اصالتا موجودی است اجتماعی و نیازمند برقراری ارتباط با دیگران و بسیاری از نیازهای عالیه ی انسان و شکوفا شدن استعدادها و خلاقیتهایش فقط از طریق تعامل بین فردی و ارتباط اجتماعی می تواند ارضاء شود و فعلیت یابد. در مواقع، خودشناسی، برقراری ارتباط موثر و متقابل با دیگران، پذیرش مسؤلیت اجتماعی و نیل به کفایت اقتصادی از اهداف اساسی همه ی نظامهای تربیتی است در دنیای پیچیده ی امروز یعنی در عصر ارتباطات سریع و پیوندهای اجتماعی، ضرورت هر چه بیشتر تعاون و همکاریهای ملی و همفکریهای علمی حضور فعال فرهنگی و احاطه بر زنجیره ی علوم و فنون و تکنولوژی برتر، بدون تردید پدیده ی کمرویی یک معلولیت اجتماعی است. در هر جامعه بسیاری از افراد ناخواسته خودشان را در حصاری از کمرویی محبوس و زندانی می کنند و شخصیت واقعی و قابلیت های ارزشمند ایشان در پس توده ای از ابرهای کمرویی ناشناخته می ماند. پرداختن به پدیده کمرویی از آنجا حائز اهمیت است که تقریبا همه ی ما به گونه ای تجاربی از کمرویی را در موقعیتهای مختلف داشته ایم. اما نکته ی مهمتر این است که بعضی ها در همه ی شرایط و موقعیتهای اجتماعی به کمرویی قابل توجهی دچار می شوند. روند تحولات اجتماعی گویای این حقیقت است که مساله ی کمرویی غالبا با گذشت زمان فشردگی و پیچیدگی روابط بین فردی و تشدید فشارهای اجتماعی رقابتها گوشه گیریها، تکرویها، عزلت گزینیها و تنهاییها گسترده تر و شدیدتر می شود و درصد بیشتری از جوانان و بزرگسالان را فرا می گیرد مگر اینکه بتوانیم با تشخیص سریع واستفاده از روشهای تربیتی و درمانی مناسب از گسترش و تشدید آن پیشگیری کنیم. اما حقیقت کمرویی چیست؟ کمرویی یک توجه غیر عادی و مضطربانه به خویشتن در یک موقعیت اجتماعی است که در نتیجه ی آن فرد دچار نوعی تنش روانی- عضلانی شده شرایط عاطفی اش و شناختی اش متاثر می گردد و زمینه ی بروز رفتارهای خام و ناسنجیده و واکنشهای نامناسب در وی فراهم می شود. به دیگر سخن: پدیده ی کمرویی به یک مشکل روانی اجتماعی و آزاردهنده ی شخصی مربوط می شود که همواره به صورت یک ناتوانی یا معلولیت اجتماعی ظاهر می گردد به کلام ساده کمرویی یعنی خود توجهی فوق العاده و ترس از مواجه شدن با دیگران زیرا کمرویی نوعی ترس یا اضطراب اجتماعی است که در آن فرد از مواجه شدن با افراد نا آشنا وارتباطات اجتماعی گریز دارد کمرویی یک صفت یا ویژگی ارثی یا ژنتیکی نیست بلکه اساسا در نتیجه ی روابط نادرست بین فردی و سازش نایافتگی های اجتماعی در مراحل اولیه رشد در خانه و مدرسه پدیدار میگردد اما این درد چگونه درمان می شود از انجایی که کمرویی یک پدیده ی پیچیده ومرکب ذهنی روانی وروانی اجتماعی است که به دلایل عدیده در طول دوران رشد به تدریج پدیدار می شود لذا در بحث درمان نیز باید اذعان داشت که برای کمرویی یک در مان فوری وجود ندارد. کمرویی با دارو برطرف نمی شود و اقدامات پزشکی واستعمال داروهای آرامبخش وتقویت کننده ها تاثیر مستقیمی بر کمرویی فرد ندارد. کمرویی رفتاری اکتسابی است وبرای درمان آن باید یاد زدایی صورت گیرد و رفتار تازه ومطلوب در فرد فراگیر شود اساس در مان کمرویی تغییر در حوزه شناختی و تحول در رویه زندگی و حیات اجتماعی فرد است تغییر در شیوه ی تفکر، یافتن نگرش تازه نسبت به خود و محیط اطراف، برخورداری از قدرت انجام واکنشهای نو در برابر اطرافیان و تعامل بین فردی، تغییر در باورها و نظام ارزش هایی که کمرویی را تقویت می کند و سرانجام دست یابی به کانون اصلی اضطراب، کاهش اضطراب در فرد کمرو تقویت انگیزه وافزایش مهارتهای اجتماعی و تواناییهای تحصیلی، شغل و حرفه اصلی ترین روش درمان کمرویی هستند.
نظرات